Địa y

Địa y là một dạng kết hợp giữa nấm (mycobiont) và một loại sinh vật có thể quang hợp (photobiont hay phycobiont) trong một mối quan hệ cộng sinh. Photobiont có thể là tảo lục (thường là Trebouxia) hay khuẩn lam (thường là Nostoc). Hình thái học, sinh lý học và hóa sinh học của địa y rất khác biệt với nấm và tảo riêng biệt. Địa y tồn tại ở một số môi trường khắc nghiệt nhất thế giới đài nguyên bắc cực, sa mạc, bờ đá. Chúng rất phong phú trên các lá và cành cây tại rừng mưa và rừng gỗ, trên đá, cả trên tường gạch và đất. Nóc của nhiều tòa nhà có địa y mọc.

Địa y rất phổ biến và có thể sống lâu; tuy nhiên, nhiều loại địa y dễ bị tổn thương khi thay đổi thời tiết đột ngột, chúng có thể được các nhà khoa học dùng để đo mức độ ô nhiễm không khí, hay hủy hoại tầng ôzôn. Là thức ăn chủ yếu của loài hươu Bắc cực

Địa y có thể dùng chế tạo rượu, nước hoa,phẩm nhuộm cũng như trong y học. Ước tính rằng 6% bề mặt phần đất liền của Trái Đất được phủ địa y. Tại Scotland, phẩm nhuộm từ địa y được gọi là crottle.

Hình ảnh

Tham khảo

Đọc thêm

• Ahmadjian V. (1993). The Lichen Symbiosis. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-57885-1.
• Brodo, I.M., S.D. Sharnoff, and S. Sharnoff, 2001.Lichens of North America. Yale University Press, New Haven.
• Gilbert, O. 2004. The Lichen Hunters. The Book Guild Ltd. England.
• Haugan, Reidar; Timdal, Einar (1992). “Squamarina scopulorum (Lecanoraceae), a new lichen species from Norway”. Nordic Journal of Botany. 12 (3): 357–360. doi:10.1111/j.1756-1051.1992.tb01314.x.
• Hawksworth, D.L. and Seaward, M.R.D. 1977. Lichenology in the British Isles 1568 - 1975. The Richmond Publishing Co. Ltd., 1977.
• Kershaw, K.A. Physiological Ecology of Lichens, 1985. Cambridge University Press Cambridge.
• Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. (2008). Dictionary of the Fungi (ấn bản 10). Wallingford: CABI. ISBN 978-0-85199-826-8.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
• Knowles M.C. (1929). “Lichens of Ireland”. Proceedings of the Royal Irish Academy. 38: 1–32.
• Purvis, O.W., Coppins, B.J., Hawksworth, D.L., James, P.W. and Moore, D.M. (Editors) 1992. The Lichen Flora of Great Britain and Ireland. Natural History Museum, London.
• Sanders W.B. (2001). “Lichens: interface between mycology and plant morphology”. BioScience. 51 (12): 1025–1035. doi:10.1641/0006-3568(2001)051[1025:LTIBMA]2.0.CO;2.
• Seaward M.R.D. (1984). “Census Catalogue of Irish Lichens”. Glasra. 8: 1–32.
• Whelan, P. 2011.Lichens of Ireland. The Collins Press, Cork, Ireland.

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Địa y.

• Địa y tại Từ điển bách khoa Việt Nam
• Lichen (biology) tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
• LIAS light: an online interactive identification key for the lichen species of the World
• University of Sydney lichen biology Lưu trữ 2004-12-11 tại Wayback Machine
• Memorial University's NL Nature project, focusing primarily on lichens
• ESA article on lichen survivability in low earth orbit
• The British Lichen Society Lưu trữ 2019-07-03 tại Wayback Machine
• Lichens of Ireland Lưu trữ 2014-12-20 tại Wayback Machine
• Lichens of North America
• Pacific Northwest Fungi Online Journal, includes articles on lichens
• Fungi that discovered agriculture Lưu trữ 2007-05-13 tại Wayback Machine
• Pictures of Tropical Lichens
• High Resolution 1.5 Gigapixel Image of a Lichen Covered Rock
• Good example of a Lichen
• How To Grow Lichen Lưu trữ 2016-03-13 tại Wayback Machine
• “Lichens” . New International Encyclopedia. 1905.
•  “Lichens” . Encyclopedia Americana. 1920.