Ngô thức Thái cực quyền

xxxxnhỏ|phải|250px|Ngô Nhạn Hà (Wu Yanxia 吳雁霞, 1930-2001), hậu duệ đời thứ tư của dòng Ngô thức Thái cực, trong động tác kết thúc chiêu thức Vân thủ chuyển sang Đơn tiên]] Ngô thức Thái cực quyền, Ngô gia Thái cực quyền, Ngô thị Thái cực quyền (吳式, 吳家, 吴氏 太极拳), là tên gọi của lưu phái Thái cực quyền của dòng họ Ngô, Trung Quốc, được truyền từ Dương thức Thái cực quyền, phát triển và chế biến ra mà thành.

Lịch sử

Ngô thức Thái cực quyền ban đầu do một người Mãn tộc đã đổi sang họ Ngô là Ngô Toàn Hựu (Wu Ch'uan-yu hoặc Wu Quanyuo 吳全佑, 1834-1902) học từ Dương Lộ Thiền, sau truyền cho con là Ngô Giám Tuyền (Wu Chien-ch'uan 吳鑑泉, 1870-1942). Ngô Giám Tuyền tham bác thêm đường lối tiểu giá của Dương Ban Hầu, cải tiến và tu sửa hình thành một hệ phái với những đặc điểm riêng.

Đặc điểm

Ngô thức Thái cực quyền nổi tiếng có những chiêu thức hóa giải mềm mại, động tác nhẹ nhàng linh hoạt tự nhiên, liên tục không ngừng. Quyền thức của dòng họ Ngô cũng sắc sảo gọn gàng nhưng không biểu lộ sự cố chấp. Động tác thôi thủ tinh tế kín đáo, giữ cái tịnh (thủ tịnh) không vọng động, dùng nhu hóa giải.

Ngô thức Thái cực yếu lĩnh

Yếu lĩnh luyện tập Ngô thức Thái cực quyền được chia làm 3 giai đoạn và tùy mỗi giai đoạn sẽ có các phép tắc riêng.

Trong giai đoạn đầu tiên của quá trình luyện tập bài Thái cực quyền, không cần hỏi đã có hay không có luyện qua một loại võ thuật nào khác mà người tập ngay lập tức cần thiết nắm vững và thực hành 4 điểm quan trọng: khinh (nhẹ nhàng, không cần gắng sức phát lực), mạn (chậm rãi), viên (tròn trịa), vân (đều đặn).

Trong giai đoạn 2, khi người tập đã vượt qua cơ bản công, bắt đầu bước vào giai đoạn cần nắm vững 4 điểm: linh hoạt (lấy hình động tác để tìm sự linh hoạt, gọn gàng, tự do, hơi nhanh hơn giai đoạn 1); tùng tịnh (buông lỏng, lắng đọng, không gắng gượng mà để tự nhiên); hoàn chỉnh (phối hợp nhịp nhàng toàn thân thành một khối thống nhất); liên quán (quyền thức liên tiếp, xuyên suốt từ đầu đến cuối không gián đoạn).

Vượt qua hai giai đoạn sơ trung nói trên, ở người tập về phương diện động tác đã đạt sự hoàn thiện cơ sở, bắt đầu bước vào giai đoạn 3 với các yếu lĩnh tối cao gồmphân hư thực (nhanh chậm, cứng mềm, nặng nhẹ trong thủ-bộ-cước pháp v.v. đều phải hết sức chú tâm); điều hòa hô hấp (khí trầm đan điền, hơi thở liên quán với động tác, hô hấp thâm sâu, tự nhiên); dụng ý thức (dụng ý bất dụng lực, bình tĩnh lăng đọng); cầu hư tịnh (là công phu khó luyện nhất trong Thái cực quyền họ Ngô nhằm đạt cảnh giới tối cao "lấy tĩnh điều khiển động", "trong động tìm tĩnh" và "tuy động cũng như tĩnh").

Bài quyền

Bài Thái cực quyền của dòng họ Ngô dưới đây với thứ tự và danh xưng động tác theo quyền thức của Ngô Giám Tuyền lúc về già.

Kỹ thuật thôi thủ

Thôi thủ Thái cực quyền dòng họ Ngô bao gồm 5 điểm chính: "bất đỉnh", "bất đâu", "tiên cầu khai triển", "không được chuyển động bộ pháp trước", và "kình đoạn nhưng ý không đoạn".

Tham khảo

• Thái cực quyền toàn tập, Nhà xuất bản Đồng Nai, 2000. Từ trang 427 đến trang 526.