Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
Danh sách dịch bệnh
Giai đoạn | Lịch sử loài người |
---|
Bài viết này là một danh sách ca tử vong do bệnh truyền nhiễm gây ra. Danh sách này không bao gồm các bệnh không truyền nhiễm phổ biến như bệnh tim mạch và ung thư.
Dịch bệnh đáng chú ý đầu tiên trong danh sách này là bệnh dịch thành Athens (429–426 TCN) với con số tử vong từ 75 đến 100 nghìn người, cho đến nay vẫn chưa rõ căn bệnh gây ra hậu quả này. Một căn bệnh không rõ khác (được cho là đậu mùa) đã lây lan trong khoảng 165–180 (có thể đến tận năm 190) tại Đế quốc La Mã và giết khoảng 5 đến 10 triệu người. Một căn bệnh cũng được cho là đậu mùa đã giết ít nhất 1 triệu người ở châu Âu từ năm 250 đến 266. Trong khoảng 735–737, đậu mùa làm giảm 1/3 dân số Nhật Bản, tương đương với 2 triệu nhân khẩu. Tính riêng từ năm 1877 đến 1977, có khoảng 500 triệu ca tử vong do đậu mùa. Năm 1520, đậu mùa đã khiến 40% dân số México tử vong; quốc gia này sau đó ghi nhận thêm 2 dịch bệnh không rõ nguyên nhân lần lượt giết chết khoảng 80% và 50% dân số toàn quốc. Ba dịch bệnh này cùng với một số cơn dịch sau đó ở Mexico (lúc bấy giờ là một phần lãnh thổ của Tân Tây Ban Nha) ngày nay được gọi chung là cocoliztli (trong tiếng Nahuatl có nghĩa là loài gây hại hoặc bệnh dịch).
Ba đợt bùng phát dịch hạch trong lịch sử đã được gọi là đại dịch. Lần thứ nhất vào năm 541 đã chấm dứt cuộc đời của 25 đến 100 triệu người, trong đó có 40–50% dân số châu Âu. Lần thứ hai bắt đầu với Cái Chết Đen (1331–1353) giết chết từ 75 đến 200 triệu người, bao gồm 10–60% dân số châu Âu và sau đó là một loạt các đợt bùng phát từ năm 1360 đến 1835, mỗi đợt gây ra cái chết cho hàng nghìn cho đến cả triệu người. Lần thứ ba (1855–1860) lây lan toàn cầu và khiến 10 triệu người ở Ấn Độ cùng 2 triệu người khác ở Trung Quốc qua đời. Từ năm 1816 đến năm 1975, liên tục xảy ra ba đại dịch bệnh tả ở nhiều nơi trên khắp thế giới. Bốn trong số đó đã lấy đi sinh mạng của ít nhất 100 nghìn người, đặc biệt lần thứ ba vượt ngưỡng 1 triệu; đợt bùng phát thứ năm giết chết ít nhất 9.400 người và hai đại dịch còn lại không rõ số ca tử vong. Bệnh cúm cũng đã nhiều lần bùng phát với số lượng người tử vong đáng kể: hơn 1 triệu người ra đi vì căn bệnh này vào năm 1889–1890,đại dịch cúm Tây Ban Nha 1918 khiến 17 đến 100 triệu người qua đời, lần lượt có thêm 2 và 1 triệu người nữa mất vào năm 1957–1958 và 1968–1969, gần đây nhất 151.700 đến 575.400 người đã chết trong đại dịch 2009. Bệnh viêm não đã giết 1,5 triệu người trong khoảng 1915–1926. Từ năm 1960 đến nay, hơn 32 triệu người trên toàn cầu đã không qua khỏi bệnh HIV/AIDS.
Thế kỷ 15 trở về trước
Số ca tử vong (ước tính) | Địa điểm | Thời gian | Sự kiện | Bệnh | Nguồn |
---|---|---|---|---|---|
75.000–100.000 | Hy Lạp | 429–426 TCN | Bệnh dịch thành Athens | Không biết, có thể là sốt phát ban, thương hàn hoặc sốt xuất huyết do virus | |
Hy Lạp (Bắc Hy Lạp, Cộng hòa La Mã) | 412 TCN | Dịch bệnh 412 TCN | Không biết, có thể là cúm | ||
5–10 triệu | Đế quốc La Mã | 165–180 (có thể đến tận 190) | Đại dịch Antonine | Không biết, có thể là đậu mùa | |
1 triệu + | Châu Âu | 250–266 | Bệnh dịch Cyprian | ||
25–100 triệu; 40–50% dân số châu Âu | Châu Âu và Tây Nam Á | 541–542 | Bệnh dịch Justinianus | Dịch hạch | |
Quần đảo Anh | 664–689 | Bệnh dịch 664 | |||
2 triệu (xấp xỉ 1⁄3 toàn bộ dân số Nhật Bản) | Nhật Bản | 735–737 | Đại dịch đậu mùa Nhật Bản 735–737 | Đậu mùa | |
Đế quốc Đông La Mã, Tây Á, châu Phi | 746–747 | Bệnh dịch 746–747 | Dịch hạch | ||
75–200 triệu (10–60% dân số châu Âu) | Châu Âu, châu Á và Bắc Phi | 1331–1353 | Cái Chết Đen | ||
10.000 + | Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (Anh) và tiếp đó là châu Âu lục địa | 1485–1551 | Bùng phát nhiều lần | Bệnh sốt đổ mồ hôi |
Thế kỷ 16 và 17
Thế kỷ 18
Thế kỷ 19
Thế kỷ 20
Thế kỷ 21
Tham khảo
Đọc thêm
- Hunter, Philip (2007). “Inevitable or avoidable? Despite the lessons of history, the world is not yet ready to face the next great plague”. EMBO Reports. 8 (6): 531–534. doi:10.1038/sj.embor.7400987. PMC 2002527. PMID 17545992.
- Pacheco, Daniela Alexandra de Meneses Rocha; Rodrigues, Acácio Agostinho Gonçalves; Silva, Carmen Maria Lisboa da (tháng 10 năm 2016). “Ebola virus – from neglected threat to global emergency state”. Revista da Associação Médica Brasileira. 62 (5): 458–467. doi:10.1590/1806-9282.62.05.458. PMID 27656857.
Chung |
|
---|---|
Y tế dự phòng | |
Sức khỏe dân số | |
Thống kê sinh học và dịch tễ học |
|
Phòng chống bệnh dịch | |
Vệ sinh thực phẩm và quản lý an toàn |
|
Khoa học hành vi sức khỏe |
|
Tổ chức và chi nhánh |
|
Giáo dục | |
Lịch sử |