| Choking | |
|---|---|
 | |
| Một cuộc thao diễn lực đẩy từ bụng người bị mắc nghẹn | |
| Khoa/Ngành | Cấp cứu |
Mắc nghẹn (Choking còn được gọi là tắc nghẽn đường thở do dị vật) là một trường hợp cấp cứu đe dọa đến tính mạng đặc trưng bởi sự tắc nghẽn đường dẫn khí vào phổi thứ cấp do hít vào hoặc nuốt phải thức ăn hoặc dị vật khác.
Sơ cứu
Có những kỹ thuật tay có thể giải quyết tình trạng nghẹt thở (xem bên dưới).
Và hiện nay trên thị trường cũng có một số thiết bị chống nghẹt thở (LifeVac và Dechoker).
Cho những nạn nhân chung
Đầu tiên, người ta khuyên rằng nạn nhân nên cố gắng ho.
Nếu nạn nhân không thể ho, hãy sử dụng hai kỹ thuật bằng tay (xem cả hai hình dưới đây).
Để có kết quả tốt hơn, luân phiên chúng: thực hiện mỗi kỹ thuật khoảng 5 lần, và đổi sang kỹ thuật khác, và lặp lại các lượt này liên tục.
Nếu nạn nhân có vấn đề về bụng, chẳng hạn như đang mang thai hoặc béo phì quá nhiều, thì lồng ngực sẽ bị nén thay vì bụng (đọc bên dưới).
Trẻ sơ sinh (dưới 1 tuổi) cần các biến thể của các kỹ thuật tay này (đọc bên dưới).
Nếu tình trạng ngạt thở vẫn còn, cần liên hệ với các dịch vụ y tế khẩn cấp.
Nạn nhân có thể bất tỉnh sau một thời gian (đọc bên dưới) và cần được 'Hồi sức tim phổi chống sặc'.
Cho bà bầu hoặc người béo phì quá nhiều
Đầu tiên, người ta khuyên rằng nạn nhân nên cố gắng ho.
Nếu nạn nhân không thể ho, hãy sử dụng hai kỹ thuật bằng tay (xem cả hai hình dưới đây).
Để có kết quả tốt hơn, luân phiên chúng: thực hiện mỗi kỹ thuật khoảng 5 lần, và đổi sang kỹ thuật khác, và lặp lại các lượt này liên tục.
Nếu tình trạng ngạt thở vẫn còn, cần liên hệ với các dịch vụ y tế khẩn cấp.
Nạn nhân có thể bất tỉnh sau một thời gian (đọc bên dưới) và cần được 'Hồi sức tim phổi chống sặc'.
Cho trẻ sơ sinh (dưới 1 tuổi)
Sử dụng hai kỹ thuật bằng tay (xem cả hai hình dưới đây).
Để có kết quả tốt hơn, luân phiên chúng: thực hiện mỗi kỹ thuật khoảng 5 lần, và đổi sang kỹ thuật khác, và lặp lại các lượt này liên tục.
Nếu tình trạng ngạt thở vẫn còn, cần liên hệ với các dịch vụ y tế khẩn cấp.
Nạn nhân có thể bất tỉnh sau một thời gian (đọc bên dưới) và cần được 'Hồi sức tim phổi chống sặc cho trẻ sơ sinh'.
Cho những người vô ý thức
Cần 'hồi sức tim phổi chống sặc' (không cho trẻ sơ sinh) hoặc 'hồi sức tim phổi chống sặc cho trẻ sơ sinh' (dưới 1 tuổi) (đọc bên dưới).
Hồi sức tim phổi chống sặc, không cho trẻ sơ sinh
Gọi đến các dịch vụ y tế khẩn cấp.
Đặt nạn nhân đang nằm, ngửa mặt lên.
Thực hiện 'hồi sức tim phổi chống nghẹt thở' cho nạn nhân, liên tục:
- 30 lần ấn vào nửa dưới của giữa ngực.
- Nếu vật thể bị kẹt có thể nhìn thấy, cố gắng lấy nó ra. Đối tượng có thể được trích xuất hoặc không, nhưng việc hồi sức tim phổi này phải được tiếp tục cho đến khi nạn nhân thở bình thường.
- Đóng mũi nạn nhân. Đưa không khí vào bằng cách thông khí bằng miệng. Đưa không khí vào bằng cách thông khí bằng miệng lần nữa.
- Quay đầu nạn nhân về phía trước và phía sau. Đưa không khí vào bằng cách thông khí bằng miệng 2 lần nữa.
Lặp lại liên tục tất cả các bước này, bắt đầu từ bước đầu tiên (30 lần nén).
Hồi sức tim phổi chống sặc, cho trẻ sơ sinh (dưới 1 tuổi)
Gọi đến các dịch vụ y tế khẩn cấp.
Đặt trẻ nằm ngửa. Đầu của em bé phải luôn hướng về phía trước.
Tiến hành 'hồi sinh tim phổi chống sặc' cho bé, liên tục:
- 30 lần ấn, từ một bên của em bé, được thực hiện bằng hai ngón tay ở nửa dưới của giữa ngực.
- Nếu vật thể bị kẹt có thể nhìn thấy, cố gắng lấy nó ra. Đối tượng có thể được trích xuất hoặc không, nhưng quá trình hô hấp nhân tạo này phải tiếp tục cho đến khi trẻ thở bình thường.
- Dùng miệng của bạn để che miệng và mũi của trẻ cùng một lúc. Đưa không khí vào bằng cách thông khí bằng miệng. Đưa không khí vào bằng cách thông khí bằng miệng lần nữa.
- Đầu của trẻ sơ sinh phải được giữ thẳng. Việc nghiêng đầu có thể thu hẹp đường thở của trẻ sơ sinh.
Lặp lại liên tục tất cả các bước này, bắt đầu từ bước đầu tiên (30 lần nén).
Nguyên nhân
Mắc nghẹn gây ra do tắc nghẽn cơ học của đường thở làm ngăn cản nhịp thở bình thường. Tắc nghẽn đường thở có thể xảy ra ở phần cổ họng hoặc khí quản. Sự tắc nghẽn này có thể một phần (cho phép một lượng không khí được đi vào phổi) hoặc hoàn toàn (không có không khí đi vào phổi). Gián đoạn quá trình thở bình thường do mắc nghẹn làm mất đi phần oxy để cung cấp cho cơ thể, dẫn đến tình trạng ngạt. Mặc dù oxy được tích trữ lại trong máu và phổi có thể giữ một người sống sót trong vài phút sau khi ngừng thở, nhưng sau đó vẫn có khả năng làm chết người.
Thức ăn có thể khớp hình theo hầu họng (như chuối, kẹo dẻo hoặc kẹo gelatin) có thể là mối nguy hiểm không chỉ đối với trẻ em mà còn cả ở mọi lứa tuổi.
Mắc nghẹn là một loại tắc nghẽn đường thở, bao gồm bất kỳ sự tắc nghẽn nào trong các đoạn dẫn khí, kể cả tắc nghẽn do khối u, sưng các mô đường thông khí và chèn ép cổ họng, thanh quản hoặc khí quản trong bóp cổ.
Số liệu thống kê
Theo National Safety Council (NSC), những cái chết do nghẹt thở thường gặp ở trẻ nhỏ (trẻ em dưới 1 tuổi) và ở người già (người lớn trên 75 tuổi).
Mắc nghẹn là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ tư do thương tích không chủ ý ở Mỹ năm 2011.