Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS

Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS
Dải băng đỏ là biểu tượng toàn cầu cho tình đoàn kết với những người nhiễm HIV và những người bệnh AIDS.
Tên chính thức	World AIDS Day
Cử hành bởi	Thành viên Liên Hợp Quốc
Ngày	1 tháng 12
Hoạt động	Liên Hợp Quốc
Cử hành	Nâng cao nhận thức về bệnh, và đoàn kết với người bệnh AIDS
Tần suất	hàng năm

Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS (World AIDS Day) là ngày lễ quốc tế được cử hành vào ngày 1 tháng 12 hàng năm, nhằm nâng cao nhận thức về nạn dịch AIDS do việc lây nhiễm HIV, và để tưởng nhớ các nạn nhân đã chết vì HIV/AIDS.

Tính từ năm 1981 tới 2007, bệnh AIDS đã giết chết hơn 25 triệu người, và tới năm 2007 ước tính có khoảng 33,2 triệu người trên khắp thế giới bị nhiễm HIV, làm cho HIV/AIDS trở thành một trong các dịch bệnh phá hoại nhất trong lịch sử. Mặc dù gần đây, việc điều trị và phòng chống HIV đã được cải thiện ở nhiều vùng trên thế giới, nhưng chỉ riêng năm 2007, đã có khoảng 2 triệu người bị chết vì bệnh AIDS, trong đó có khoảng 270.000 trẻ em.

Lịch sử

"Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS" được James W. Bunn và Thomas Netter, hai viên chức thông tin đại chúng cho "Chương trình toàn cầu về bệnh AIDS" của Tổ chức Y tế Thế giới tại Genève, Thụy Sĩ nghĩ ra lần đầu trong tháng 8 năm 1987. Bunn và Netter nêu ý kiến của họ cho Dr. Jonathan Mann, Giám đốc Chương trình toàn cầu về bệnh AIDS (nay gọi là Chương trình chung của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS). Dr. Mann thích sáng kiến này, đã chấp thuận và đồng ý với khuyến nghị về việc tổ chức "Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS" đầu tiên vào ngày 1 tháng 12 năm 1988.

Bunn – nguyên là một nhà báo của đài truyền hình KPIX ở San Francisco, Hoa Kỳ, tạm nghỉ phép – đã tiến cử ngày 1 tháng 12 vì tin rằng ngày này sẽ được các phương tiện truyền thông phương Tây theo dõi loan tin tối đa. Vì năm 1988 là năm bầu cử ở Hoa Kỳ, Bunn cho rằng các phương tiện truyền thông sẽ chán loan tin hậu bầu cử (sau đầu tháng 11) và hăm hở tìm chuyện mới để loan tin. Bunn và Netter xác định là ngày 1 tháng 12 đủ xa sau sự kiện bầu cử và đủ sớm trước kỳ nghỉ lễ Giáng sinh, trên thực tế, là một điểm chết trong lịch tin tức và do đó là thời gian thích hợp nhất cho (việc loan tin về) Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS.

Ngày 18.6.1986 chương trình "AIDS Lifeline" của đài truyền hình KPIX - một dự án giáo dục cộng đồng – có vinh dự được tổng thống Ronald Reagan nêu ra như một dẫn chứng về sáng kiến trong khu vực tư nhân. Do vai trò đồng sáng tạo chương trình "AIDS Lifeline" Bunn được Dr. Mann yêu cầu – nhân danh chính phủ Hoa Kỳ - nghỉ phép 2 năm (ở đài truyền hình KPIX) để theo Dr. Mann, một nhà dịch tễ học làm việc ở các Trung tâm kiểm soát bệnh, để phụ tá trong việc sáng tạo "Chương trình toàn cầu về bệnh AIDS" cho Tổ chức Y tế Thế giới của Liên Hợp Quốc. Bunn đồng ý và được bổ nhiệm làm Viên chức thông tin đại chúng thứ nhất cho Chương trình toàn cầu về bệnh AIDS. Cùng với Netter, Bunn đã nghĩ ra, thiết kế và thực hiện lễ khai mạc "Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS" đầu tiên – nay là nhận thức và sáng kiến phòng chống bệnh kéo dài nhất trong lịch sử y tế công cộng.

Chương trình chung của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (Joint United Nations Programme on HIV/AIDS) (UNAIDS) đã bắt đầu hoạt động vào năm 1996, và nắm việc quy hoạch và xúc tiến Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS. Thay vì tập trung vào một ngày duy nhất, Chương trình chung của Liên Hợp Quốc về HIV/AID đã lập ra "Chiến dịch thế giới phòng chống AIDS" vào năm 1997 để tập trung vào thông tin, phòng chống và giáo dục về HIV/AIDS quanh năm.

Trong 2 năm đầu, chủ đề của Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS tập chú vào các trẻ em và người trẻ. Các chủ đề trên lúc đó đã bị chỉ trích mạnh mẽ vì đã lờ đi sự kiện là người ta thuộc mọi lứa tuổi đều có thể bị nhiễm HIV và bệnh AIDS. Tuy nhiên, các chủ đề đã thu hút sự chú ý tới nạn dịch HIV/AIDS, giúp giảm bớt một số kỳ thị xung quanh căn bệnh này, và giúp thúc đẩy sự nhìn nhận vấn đề là một bệnh gia đình.

Năm 2004, "Chiến dịch thế giới phòng chống bệnh AIDS" đã trở thành một tổ chức độc lập.

Hàng năm, các giáo hoàng Gioan Phaolô II và giáo hoàng Biển Đức XVI đều gửi điện văn chào mừng tới các bệnh nhân và các thầy thuốc trong Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS.

Việc chọn chủ đề

Từ khi bắt đầu cho tới năm 2004, Chương trình chung của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS, cơ quan dẫn đầu chiến dịch Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS, đã lựa chọn các chủ đề hàng năm có tham khảo ý kiến các tổ chức y tế toàn cầu khác.

Tính đến năm 2008, chủ đề Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS mỗi năm đều do Ban Chỉ đạo toàn cầu của Chiến dịch thế giới phòng chống bệnh AIDS lưa chọn sau khi tham khảo ý kiến rộng rãi với những người, tổ chức và cơ quan chính phủ tham gia trong công tác phòng chống và điều trị HIV/AIDS. Đối với mỗi Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS từ năm 2005 đến năm 2010, thì chủ đề là "Hãy chặn đứng bệnh AIDS. Hãy giữ vững cam kết", với một chủ đề phụ, hàng năm. Chủ đề bao quát này được thiết kế để khuyến khích các nhà lãnh đạo chính trị giữ cam kết của họ cho mọi người được quyền tiếp cận việc phòng chống, điều trị HIV/AIDS, chăm sóc, và hỗ trợ vào năm 2010.

Các chủ đề Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS từ năm 1988–tới nay

Tháng nhận thức bệnh AIDS

Nhiều chính phủ và nhiều tổ chức đã công bố lấy các tháng khác nhau làm Tháng nhận thức bệnh AIDS. Tháng được chọn nhiều nhất là tháng 10 và tháng 12. Tháng 12 được chọn vì trùng với Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS.

Tham khảo

Xem thêm

• UNESCO
• Ngày lễ quốc tế

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS.

• World AIDS Day Campaign - Site no longer available
• The Official Unite Against Aids Concert on World Aids Day Lưu trữ 2007-10-15 tại Wayback Machine
• The World AIDS Campaign
• AVERT.org's World AIDS Day page
• WorldAIDSDay.org
• Africa Centre for HIV/AIDS Management
• AIDSPortal events page Lưu trữ 2009-10-16 tại Wayback Machine World AIDS Day and other AIDS related events
• Engenderhealth and World AIDS Day Lưu trữ 2008-11-20 tại Wayback Machine
• World AIDS Day Lưu trữ 2009-11-28 tại Wayback Machine
• World AIDS Day Lưu trữ 2009-12-03 tại Wayback Machine, Resources from the Kaiser Family Foundation
• "Echoes Of Yourself in The Mirror" is a trailer for documentary that features Cleve Jones, creator of the AIDS Memorial Quilt, speaking at San Francisco State University during World AIDS Day
• Love Amplified Lưu trữ 2018-04-23 tại Wayback Machine, World AIDS Day 2008 Concert in Singapore
• AIDS.gov World AIDS Day 2008 Lưu trữ 2008-10-25 tại Wayback Machine
• Department of Health and Human Services HIV/AIDS Awareness Days Website Lưu trữ 2009-03-31 tại Wayback Machine
• National Black HIV/AIDS Awareness Day (2/7) Lưu trữ 2011-06-21 tại Wayback Machine
• National Women and Girls HIV/AIDS Awareness Day (3/10)
• National Native HIV/AIDS Awareness Day (3/20): http://www.nnaapc.org Lưu trữ 2018-01-11 tại Wayback Machine, http://www.itcaonline.com and http://www.happ.colostate.edu Lưu trữ 2016-03-13 tại Wayback Machine
• HIV Vaccine Awareness Day (5/18): www.niaid.nih.gov/news/events/HVAD and http://bethegeneration.nih.gov Lưu trữ 2009-05-07 tại Wayback Machine
• National Asian & Pacific Islander HIV/AIDS Awareness Day (5/19) Lưu trữ 2020-01-28 tại Wayback Machine
• Caribbean American HIV/AIDS Awareness Day (6/8)
• National HIV Testing Day (6/27): www.napwa.org/public/programs/nhtd.php and www.hivtest.org
• National HIV/AIDS and Aging Awareness Day (9/18)
• National Latino AIDS Awareness Day (10/15)
• World AIDS Day in Sapporo
• World AIDS Day - Online Memorials to AIDS Victims
• Rhode Island College LibGuide - World AIDS Day Lưu trữ 2011-09-24 tại Wayback Machine
• World AIDS Day Quotes Lưu trữ 2011-12-03 tại Wayback Machine