Ngạt khói

Ngạt khói hay hít phải khói là nguyên nhân chính gây tử vong cho các nạn nhân của vụ hỏa hoạn. Hít phải hoặc tiếp xúc với các sản phẩm khí nóng của quá trình đốt cháy có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng về hô hấp.

Khoảng 50 – 80% tử vong do hỏa hoạn là kết quả của tổn thương do hít phải khói, bao gồm bỏng hệ thống hô hấp. Khói nóng làm nạn nhân bị thương hoặc bị giết chết bởi sự kết hợp của tổn thương nhiệt, ngộ độc và kích thích phổi và sưng lên, gây ra bởi carbon monoxit, cyanide và các sản phẩm đốt khác.

Dấu hiệu và triệu chứng

Các triệu chứng từ ho và nôn đến buồn nôn, buồn ngủ và nhầm lẫn. Bỏng ở mũi, miệng và mặt, lông mũi bị cháy xém, khó thở và đờm có than là dấu hiệu của tổn thương do hít phải khói. Khoảng một phần ba bệnh nhân nhập viện bị bỏng có tổn thương phổi do hít phải khói nóng. Tỷ lệ bệnh nhân tử vong do bỏng nặng và hít phải khói có thể vượt quá 50%.

Bất kỳ người nào xuất hiện dấu hiệu ngạt khói rõ ràng phải được đánh giá ngay lập tức bởi một chuyên gia y tế như một nhân viên y tế hoặc bác sĩ. Chăm sóc y tế nâng cao có thể cần thiết để cứu sống bệnh nhân, bao gồm thở máy, ngay cả khi người bệnh còn ý thức và tỉnh táo. Trong khi chờ can thiệp nâng cao, bệnh nhân nên được đưa ra vùng không khí trong lành và được cung cấp oxy y tế nếu có sẵn.

Điều trị

Điều trị bao gồm oxy làm ẩm, thuốc giãn phế quản, hút, ống nội khí quản và vật lý trị liệu ngực. Không có vai trò điều trị thường xuyên bằng kháng sinh hoặc steroid. Điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của ngạt khói.

Nebulized heparin and acetylcysteine 

Liệu pháp xông với heparin nebulized và acetylcystein thường được mở đầu và tiếp tục năm đến bảy ngày trong suốt thời gian nằm viện.

Liệu pháp oxy 

Ngộ độc Carbon monoxide (CO) thường là một biến chứng trong ngạt khói. Tiếp cận ban đầu bằng oxy bổ sung với FiO2 (fraction of inspired oxygen) 100% và sau đó cân nhắc dùng liệu pháp oxy cao áp (HBO) bởi các bác sĩ.

Ngộ độc toàn thân

Các sản phẩm có ảnh hưởng toàn thân, về cơ bản là các khí gây ngạt, như carbon monoxide và xyanua.

Carbon monoxide

Carbon monoxide (СО) được phổi hấp thụ, sẽ khuếch tán vào mao mạch, hòa tan trong huyết tương và hồng cầu, gắn với huyết sắc tố. Bởi vì ái lực của nó cao hơn 200 lần so với oxy, lượng oxy liên kết với huyết sắc tố bị giảm, dẫn đến tình trạng thiếu oxy. Ngoài ra, carbon monoxide được giải phóng ở cấp độ mô sẽ liên kết với các hệ thống enzyme của ty thể, dẫn đến việc các tế bào không thể sử dụng oxy thông qua cạnh tranh. Khi tiếp xúc với CO dư thừa, một trong những phản ứng tự nhiên của cơ thể là tăng nhịp thở. Điều này càng làm tăng nồng độ CO trong máu, cuối cùng dẫn đến tim ngừng đập.

Xyanua

Sau khi ion xyanua (CN- ) đi vào máu, nó sẽ khuếch tán vào các tế bào của cơ thể. Nó liên kết với sắt Fe3+ cytochrom oxydase trong ty thể, gây ra sự ức chế và dẫn đến thiếu oxy mô. Quá trình trao đổi chất được chuyển sang yếm khí, dẫn đến tăng axit lactic.

Tham khảo

Liên kết ngoài