| Ngộ độc paracetamol | |
|---|---|
| Tên khác | Ngộ độc acetaminophen, quá liều paracetamol, quá liều acetaminophen, ngộ độc Tylenol |
 | |
| Paracetamol | |
| Khoa/Ngành | Độc chất học |
| Triệu chứng |
Sớm: Mệt mỏi, Đau bụng, Buồn nôn Sau đó: Vàng da, Coagulopathy, Hepatic encephalopathy |
| Biến chứng | Suy gan, Suy thận, Pancreatitis, Hạ đường huyết, Lactic acidosis. |
| Khởi phát | Sau 24h |
| Nguyên nhân | Paracetamol (acetaminophen) > 7 g |
| Yếu tố nguy cơ | Chứng nghiện rượu, Kém dinh dưỡng, certain other medications |
| Phương pháp chẩn đoán | Blood levels at specific times following use |
| Chẩn đoán phân biệt | Chứng nghiện rượu, Viral hepatitis, Viêm dạ dày ruột |
| Điều trị | Than hoạt tính, Acetylcysteine, Cấy ghép gan |
| Tiên lượng | Tỷ lệ tử vong ~0.1% |
| Dịch tễ | >100,000 mỗi năm (Hoa Kỳ) |
Ngộ độc paracetamol, còn được gọi là ngộ độc acetaminophen, là do sử dụng quá nhiều thuốc paracetamol (acetaminophen). Hầu hết mọi người có ít hoặc không có triệu chứng cụ thể trong 24 giờ đầu sau khi dùng quá liều. Các triệu chứng này có thể bao gồm cảm giác mệt mỏi, đau bụng hoặc buồn nôn. Điều này thường được theo sau bởi một vài ngày mà không có bất kỳ triệu chứng nào, sau đó là vàng da, các vấn đề đông máu và nhầm lẫn xảy ra do suy gan. Các biến chứng khác có thể bao gồm suy thận, viêm tụy, lượng đường trong máu thấp và nhiễm axit lactic. Nếu cái chết không xảy ra, mọi người có xu hướng hồi phục hoàn toàn trong một vài tuần. Nếu không điều trị, một số trường hợp sẽ tự khỏi trong khi những trường hợp khác sẽ dẫn đến tử vong.
Ngộ độc paracetamol có thể xảy ra một cách tình cờ hoặc là một nỗ lực tự tử. Các yếu tố nguy cơ gây độc tính bao gồm nghiện rượu, suy dinh dưỡng và dùng một số loại thuốc khác. Tổn thương gan không phải do paracetamol, mà từ một trong các chất chuyển hóa của nó, N-acetyl-p-benzoquinone imine (NAPQI). NAPQI làm giảm glutathione của gan và gây tổn hại trực tiếp đến các tế bào trong gan. Chẩn đoán dựa trên nồng độ paracetamol trong máu tại thời điểm cụ thể sau khi dùng thuốc. Các giá trị này thường được vẽ trên biểu đồ Rumack-Matthew để xác định mức độ cần quan tâm.
Điều trị có thể bao gồm than hoạt tính nếu bệnh nhân vào viện sớm sau khi dùng quá liều. Không khuyến khích ép bệnh nhân nôn mửa. Nếu có khả năng gây độc, nên dùng thuốc giải độc acetylcystein. Thuốc giải độc này thường được dùng trong ít nhất 24 giờ. Chăm sóc tâm thần có thể được yêu cầu sau khi phục hồi. Ghép gan có thể được yêu cầu nếu tổn thương gan trở nên nghiêm trọng. Nhu cầu ghép thường dựa trên pH máu thấp, lactate máu cao, đông máu kém hoặc bệnh gan đáng kể. Ít có suy gan nếu bệnh nhân được điều trị sớm. Tử vong xảy ra trong khoảng 0,1% trường hợp.
Ngộ độc paracetamol được mô tả lần đầu tiên vào những năm 1960. Tỷ lệ ngộ độc thay đổi đáng kể giữa các khu vực trên thế giới. Ở Hoa Kỳ, hơn 100.000 trường hợp xảy ra một năm. Ở Vương quốc Anh, đây là loại thuốc chịu trách nhiệm cho số lượng quá liều lớn nhất. Trẻ nhỏ thường bị ảnh hưởng nhiều nhất. Ở Hoa Kỳ và Vương quốc Anh paracetamol là nguyên nhân phổ biến nhất của suy gan cấp tính.