Thuốc phiện

Thuốc phiện hay á phiện, a phiến, nha phiến được chiết xuất từ các hạt trong vỏ mầm cây anh túc hay cây thẩu (tên khoa học là Papaver somniferum L., còn gọi là P. paeoniflorum thuộc họ Anh túc (Papaveraceae).

Lịch sử

Hình ảnh của mầm hoa cây thuốc phiện (anh túc) từ xưa đã được chêm vào các hình tượng tôn thờ, rất lâu trước khi thuốc phiện được tìm ra trong các hạt cây này. Trong phòng triển lãm hình tượng từ nước Assyria tại viện Bảo tàng Thành phố New York, trên hình điêu khắc nổi từ cung điện của Ashurnasirpal II ở Nimrud (870 TCN - 879 TCN), có một vị thần có cánh tay ôm một bó hoa thuốc phiện thân dài.

Vào thế kỷ XIX, hoạt động buôn lậu thuốc phiện tới Trung Quốc xuất phát từ Ấn Độ, đặc biệt là hoạt động của người Anh, thuốc phiện hay nha phiến là nguyên nhân chính gây ra các cuộc chiến tranh thuốc phiện hay còn gọi là chiến tranh nha phiến, lần 1 là năm 1839 - năm 1842, lần 2 là năm 1856 - năm 1860, gây ra hậu quả của cuộc chiến này là đế quốc Anh đã chiếm giữ Hồng Kông, được rất nhiều quyền lợi và phí bồi thường từ các thỏa ước mà người Trung Quốc gọi là "sự sỉ nhục thế kỷ".

Không có hạn chế hợp pháp nào về việc nhập hay sử dụng ma túy ở Mỹ cho đến khi sắc lệnh ở San Francisco, bang California ra đời, cấm thuốc phiện trong những lều thuốc phiện vào năm 1875. Luật Phòng chống Ma túy của Mỹ năm 1909 cấm nhập cảng thuốc phiện. Pháp chế quan trọng khác bao gồm Luật Thuế Ma túy năm 1914. Trước thời gian này, các loại thuốc thường chứa thuốc phiện mà không có nhãn cảnh báo. Tổng thống Mỹ William Henry Harrison được chữa trị bằng thuốc phiện vào năm 1841. Ngày nay, có rất nhiều luật quốc gia và quốc tế quản lý việc sản xuất và phân phối chất gây mê. Cụ thể, điều 23 của Công ước quốc tế về các chất gây nghiện yêu cầu các quốc gia sản xuất thuốc phiện chỉ định một cơ quan chính phủ chiếm giữ các vụ mùa thuốc phiện tự nhiên càng sớm càng tốt ngay sau khi thu hoạch chỉ đạo việc bán sỉ và xuất khẩu thông qua cơ quan đó. Việc sử dụng thuốc của thuốc phiện được kiểm soát chặt chẽ trên toàn thế giới và việc sử dụng không vì mục đích chữa bệnh nói chung bị cấm.

Ứng dụng y học

Thuốc phiện đã là vật dụng chính để giao thương trong nhiều thế kỷ, và từ lâu đã được biết đến như là một loại thuốc giảm đau. Nó nổi tiếng với người Hy Lạp cổ, những người đã đặt tên cho nó là opion, và từ này được la tinh hóa thành từ tiếng Anh cho thuốc phiện (opium).

Nhiều thuốc có bằng sáng chế của thế kỷ XIX dựa trên thuốc phiện (được biết với tên cồn thuốc thuốc phiện, một dạng dung dịch của thuốc phiện trong rượu cồn etylic). Cồn thuốc phiện được kê đơn hiện nay với nhiều lý do, như tiêu chảy nặng, làm thông ruột hồi. Uống dung dịch 10% cồn thuốc phiện (10% thuốc phiện, 90% rượu etylic) trước bữa ăn 30 phút sẽ làm giảm đáng kể tiêu chảy, cho phép ruột hấp thụ chất lưu khi đi ngoài tốt hơn.

Chế phẩm

Thuốc phiện cổ truyền

Việc chế biến thuốc phiện cổ truyền thì lấy nhựa cây thẩu phết lên trên một tấm giấy bản rồi đem hong khô. Đó là "thuốc sống". Lấy thuốc sống bóc bỏ giấy, đem dầm vào nước sôi, lọc sạch rồi đun cho đặc lại thì thành "thuốc chín". Đây là dạng thuốc dùng ở Đông Dương vào đầu thế kỷ XX.

Morphine

Morphine là một alcaloid có hàm lượng cao nhất (10%) trong nhựa khô quả cây thuốc phiện được sử dụng trong y học như một thuốc giảm đau mạnh.

Heroin

Heroin là một dược chất thuộc dạng opioid nhân tạo được bào chế bằng cách ghép axetyl vào morphin, được sử dụng trong y học tương tự như morphine: chống đau nhức, với sự kiểm soát gắt gao của bệnh viện.

Sử dụng thuốc phiện

"Lời thú tội của một kẻ nghiện hút người Anh" của Thomas De Quincey (Thomas De Quincey's Confessions of an English Opium-Eater) là một trong những miêu tả đầu tiên về việc nghiện thuốc phiện từ quan điểm của một con nghiện trong những năm đầu thập niên thập niên 1820. Về sau, việc sử dụng thuốc phiện liên quan đến cộng đồng người Hoa trên toàn thế giới. Và những "căn lều ma túy" trở thành khu vực khét tiếng của nhiều phố Tàu.

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Thuốc phiện.